Συχνές ερωτήσεις
Από ποια ηλικία ένα παιδί είναι σε θέση να ακολουθήσει θεραπεία λόγου;
Ένα παιδί στην ηλικία των 2,5 – 3 ετών είναι σε θέση να ακολουθήσει λογοθεραπευτική αγωγή, όταν αντιμετωπίζει προβλήματα στην ομιλία (καθυστέρηση ομιλίας). Χρήσιμο είναι, ένα παιδί να μπει σε πρόγραμμα λογοθεραπείας πριν την ηλικία των 2,5 όταν αντιμετωπίζει προβλήματα στην σίτιση (δυσφαγία) και στην κατάποση (δυσκαταποσία).
Ποια είναι τα συνηθέστερα φωνολογικά – αρθρωτικά λάθη τα παιδιού; Πόσος χρόνος απαιτείται για την αποκατάστασή τους;
Τα συνηθέστερα φωνολογικά – αρθρωτικά λάθη που αντιμετωπίζει ένα παιδί είναι
- έλλειψη τα φθόγγου (απλοποιήσεις συμπλεγμάτων) π.χ. κολείο αντί σχολείο
- αντικατάσταση τα φθόγγου μ’ ένα άλλο άσχετο π.χ. πατέλα αντί πατέρα
- αντιμετάθεση γραμμάτων (αναγραμματισμός) π.χ. δερπάνι αντί δρεπάνι
- τραυλισμόςΤο Palin P.C.I. αντιστοιχεί στις λέξεις Parent – Child Interaction και ως μέθοδος παρέμβασης δημιουργήθηκε στο Michael Palin Centre for Stammering Children που εδρεύει στο Λονδίνο. Το πρόγραμμα χορηγείται από εκπαιδευμένους στο συγκεκριμένο πρόγραμμα λογοθεραπευτές. Η προσέγγιση αυτή στηρίζεται στο πολύ – παραγοντικό μοντέλο για τον τραυλισμό βάση του οποίου οργανικοί, γλωσσικοί, περιβαλλοντικοί και ψυχολογικοί παράγοντες ευθύνονται για την εμφάνιση του τραυλισμού στα παιδιά προσχολικής ηλικίας. Απευθύνεται σε παιδιά προσχολικής και σχολικής ηλικία και προτείνεται σαν τρόπος παρέμβασης σχετικά νωρίς μετά την εμφάνιση του τραυλισμού. Πρόκειται για μια πρωτότυπη μέθοδο αξιολόγησης και θεραπευτικής οργάνωσης που αφορά σε οικογένειες παιδιών προσχολικής κυρίως ηλικίας που παρουσιάζουν τραυλισμό. Ουσιαστικά το μεγαλύτερο μέρος του προγράμματος καταπιάνεται με την θεωρητική και πρακτική εκπαίδευση των γονέων έτσι ώστε να είναι σε θέση να υποστηρίξουν την ροή ομιλίας του παιδιού τους ποιοτικότερα, κατανοώντας παράλληλα την πολυπαραγοντική φύση της διαταραχής του τραυλισμού. Το πρόγραμμα περιλαμβάνει συγκεκριμένο πρωτόκολλο αξιολόγησης και στη συνέχεια 2 βασικά θεραπευτικά στάδια. Το πρώτο απαιτεί 1 συνεδρία ανά εβδομάδα για 6 εβδομάδες. Το δεύτερο στάδιο απαιτεί 6 εβδομάδες εξάσκησης των νέων δεξιοτήτων στο σπίτι από τους γονείς με τη διακριτική εποπτεία του υπεύθυνου λογοθεραπευτή. Μετά το πέρας των 2 θεραπευτικών σταδίων ακολουθεί πλήρης επαναξιολόγηση ροής ομιλίας και ολοκλήρωση του προγράμματος. More (συνίσταται στη διακοπή τα χρονικής ροής του λόγου ή με την επανάληψη μιας συλλαβής) π.χ. παπαπατέρα αντί πατέρα ή την επανάληψη τα φθόγγου π.χ. ττττττττττι αντί τ.
- βατταρισμός – ταχυλαλία (ασυγκράτητη και βιαστική ομιλία).
Οι διαταραχές αυτές παρεμποδίζουν τη σχολική επίδοση και προσαρμογή και απαιτούν ειδική συστηματική θεραπευτική αγωγή (λογοθεραπεία) αποκατάστασης 2-3 φορές την εβδομάδα. Ο χρόνος που απαιτείται διαφέρει από το βαθμό δυσκολίας που αντιμετωπίζει το κάθε παιδί και από το βαθμό συνεργασίας του στη λογοθεραπευτική συνεδρία.
Ποια είναι η φυσιολογική εξέλιξη λόγου (Στάδια Ομιλίας);
0-6 μηνών
- Το μωρό αντιδρά στους ήχους, κοιτάζει ή στρέφει το κεφάλι του προς την πηγή τους.
- Παράγει ήχους
6-12 μηνών
- Καταλαβαίνει απλές οδηγίες
- Λέει «μαμά» και «μπαμπά»
- Ανταποκρίνεται όταν ακούει το όνομά του
12-18 μηνών
- Καταλαβαίνει απλές οδηγίες και προτάσεις
- Ονομάζει οικεία αντικείμενα
- Εμπλουτίζει το λεξιλόγιό του
18-24 μηνών
- Καταλαβαίνει σύνθετες οδηγίες
- Λέει το όνομά του
- Χρησιμοποιεί προτάσεις με 2 – 3 λέξεις
24 έως 3 χρονών
- Καταλαβαίνει απλές ιστορίες
- Χρησιμοποιεί προτάσεις
- Κάνει ερωτήσεις
- Χρησιμοποιεί πληθυντικό και προθέσεις
3 χρονών έως 4 χρονών
- Η ομιλία του παιδιού αρχίζει να μοιάζει περισσότερο σ’ αυτή των ενηλίκων όσον αφορά τη γραμματική και το συντακτικό.
Πόσο διαρκεί μια συνεδρία λογοθεραπείας και ποια είναι η δομή της;
Μια συνεδρία λογοθεραπείας διαρκεί 45 λεπτά. Η συνεδρία είναι εξατομικευμένη, δηλαδή σε αυτή συμμετέχει το παιδί και ο λογοθεραπευτής. Στην πορεία της θεραπείας οι γονείς μπορούν να παρακολουθούν μια φορά το μήνα ή περίπου στις 3 εβδομάδες μέρος της συνεδρίας, έτσι ώστε να καταλάβουν και να μάθουν τον τρόπο εκπαίδευσης του παιδιού τους. Οι γονείς ενημερώνονται κάθε φορά στο τέλος της συνεδρίας. Το υλικό που χρησιμοποιείται σε κάθε συνεδρία εξαρτάται από το είδος της διαταραχής, για παράδειγμα, σε μια φωνολογική- αρθρωτική διαταραχή χρησιμοποιείται τετράδιο στο οποίο δίνονται ασκήσεις για το σπίτι. Τέλος, στο κέντρο μας εφαρμόζονται εναλλακτικά προγράμματα επικοινωνίας όπως: TEACCH More, PECS More, MAKATONΤο πρόγραμμα MAKATON είναι ένα εξαιρετικά ευέλικτο επικοινωνιακό – γλωσσικό πρόγραμμα που υποστηρίζει συνολικά τις δεξιότητες επικοινωνίας λόγου και ομιλίας, με ομιλία, νοήματα και σύμβολα, προσαρμοσμένο στις ανάγκες των χρηστών. Οι περισσότεροι άνθρωποι με τη χρήση της ομιλίας μπορούν και μεταφέρουν σαφές επικοινωνιακό μήνυμα στο περιβάλλον, προκειμένου να μπορούν να μεταδίδουν ανάγκες και να συμμετέχουν σε ανταλλαγή πληροφοριών. Η ομιλία έχει συνοδά φυσικά χαρακτηριστικά που την πλαισιώνουν, όπως κινήσεις σώματος ή εκφράσεις προσώπου, προκειμένου να δηλωθούν τα μη λεκτικά σημεία της με αμεσότερη παραστατικότητα. Από την άλλη, ολόκληρος ο κόσμος είναι πλαισιωμένος από οπτικές αναπαραστάσεις, προκειμένου με μία εικόνα να μεταδοθεί ένα μήνυμα. Αναπτυξιακά τα βρέφη, πριν καν πουν τις πρώτες τους λέξεις, όχι μόνο κατανοούν αλλά και εκφράζουν (θέτουν) μηνύματα προς τον φυσικό, περιβάλλοντα κόσμο αρχικά με χειρονομίες, χρησιμοποιώντας πολυαισθητηριακές λειτουργίες. Είναι μια διαδικασία που εμπλουτίζει το λεξιλόγιό τους και το μετατρέπει σε εκφραστικό. Ωστόσο, υπάρχουν αναπτυξιακές ή νευρολογικές διαταραχές σε παιδιά και ενήλικες, κατά τις οποίες η δεξιότητα της ομιλίας απουσιάζει, υπολείπεται ή χάνεται και η κατανόηση αντικειμένων ή εννοιών δε συνάδει με την ηλικία τους. Το ΜΑΚΑΤΟΝ είναι ένα πρόγραμμα που μπορεί να εφαρμοστεί σε διάφορα επίπεδα και μπορεί να υποστηρίξει ανθρώπους, τους οποίους το επικοινωνιακό και γλωσσικό έλλειμμα εμποδίζει σημαντικά στο να αλληλεπιδράσουν κατάλληλα με τον περιβάλλοντα κόσμο. Η φιλοσοφία του προγράμματος, για να στηρίξει τις ελλιπείς επικοινωνιακές και γλωσσικές δομές των αιτούντων, είναι η ενίσχυση των επικοινωνιακών και γλωσσικών δομών με εκπαιδευτικά μέσα που βασίζονται σε οπτικά μοντέλα. Μπορεί να εφαρμοστεί μέσα από την λογοθεραπεία ή / και την εργοθεραπεία σε όλα τα περιβάλλοντα (σχολείο, σπίτι, εργασιακός χώρος). Η διδακτική του προσέγγιση εστιάζεται σε πρώτο επίπεδο στην απόκτηση βασικών δεξιοτήτων επικοινωνίας και γλώσσας και σε ένα υψηλότερο επίπεδο στην κατάκτηση ανάγνωσης και γραφής. Ο βασικός στόχος του ΜΑΚΑΤΟΝ είναι η ανάπτυξη της κατανόησης και της χρήσης του λόγου. Δίνει τη δυνατότητα σε όσους παρουσιάζουν αναπτυξιακές δυσκολίες στην επικοινωνία και το λόγο να καλλιεργήσουν αυτές τις δεξιότητες και να τις χρησιμοποιήσουν με ένα απλό αλλά πολύ λειτουργικό τρόπο, έτσι ώστε να μπορούν να συμμετέχουν στην κοινωνική ζωή, να χαίρονται, να έχουν επιλογές και να διεκδικούν τα δικαιώματα τους. More, BRAILLE, ΕΛΛΗΝΙΚΗ ΝΟΗΜΑΤΙΚΗ ΓΛΩΣΣΑ.
Η καθυστέρηση ομιλίας ενός παιδιού, συνεπάγεται μαθησιακές δυσκολίες στο μέλλον;
Υπάρχουν περιπτώσεις, που η καθυστέρηση ομιλίας, ανάλογα με τη σοβαρότητά της, μπορεί να έχει ως επακόλουθο την εμφάνιση μαθησιακών δυσκολιών στο μέλλον. Για παράδειγμα, όταν ένα παιδί 12 – 24 μηνών δεν καταλαβαίνει απλές οδηγίες και προτάσεις, δεν ονομάζει οικεία αντικείμενα και έχει φτωχό και περιορισμένο λεξιλόγιο, αυτό αυτόματα θα επηρεάσει τη γενικότερη γνωστική – μαθησιακή ανάπτυξη του παιδιού.